WINIARNIA BODEGAS PROTOS

FUNKCJA: produkcja winaFUNKCJE DODATKOWE : degustacja wina - funkcja ekspozycyjna, biurowa, administracyjna, wypoczynkowa (ogród)KRAJ: Hiszpania
MIASTO: Peñafiel
ADRES: C/Bodegas Protos, 24-28.
E-47300 Peñafiel (Valladolid, Spain)
UKOŃCZENIE BUDOWY: Spring 2008
AUTORZY PROJEKTU: architekt: Rogers Stirk Harbour + Partners, zarzadzanie porjektem: CEM Management,
Konstruktor: Arup, BOMA, Agroindus, Konsultant oświetlenia: Biosca & Botey

KONSTRUKCJA: prefabrykaty betonowe, drewniane
POWIERZCHNIA UŻYTKOWA: 19 450 m2


CHARAKTERYSTYKA DZIAŁALNOŚCI , HISTORIA POWSTANIA OBIEKTU
Protos - oznacza "pierwszy"  w języku greckim. Bodegas Protos był pierwszą firmą produkującą wina Ribera  del Duero i została założona w 1927 roku jako spółdzielnia.
Nowy budynek  połączony jest ze starymi zakładami tunelem, tworzy przedłużenie istniejących obiektów winiarskich. Budynek przedstawia nowoczesną reinterpretację tradycyjnej konstrukcji winnicy.
Charakterystyka działalności: 
Ten region Hiszpanii ma typowy klimat kontynentalny z zimnymi zimami i gorącymi latami i znaczącymi zmianami w codziennym zakresie temperatur. Proces robienia win, a szczególnie starzenie winne - wymaga spokojnego środowiska ze stałą temperaturą. Sprzeczność między tym wymogiem, a klimatem regionu, została rozwiązana na przestrzeni wieków przez budowę podziemnych wytwórni win. Otaczane ziemią przestrzenie są izolowane przed zewnętrzną, raptowną zmianą temperatury.
Celem projektu było stworzenie współczesnego obiektu, który ma równie niskie oddziaływanie na środowisko, jak tradycyjne wytwórnie win w regionie.

LOKALIZACJA
Winnica Bodegas Protos usytuowana jest pod niewielkim wzgórzem zwieńczonym średniowiecznym zamkiem, w małej wiosce Peñafiel, niedaleko Valladoliów w północno - wschodniej Hiszpanii. 
PROGRAM FUNKCJONALNY
Winnica składa się z kilku poziomów.  Na poziomie piwnic przechowywane są beczki oraz butelki dojrzewającego wina. Na poziomie wyższym, częściowo zagłębionym w ziemi, znajduje się produkcja wina, kadzie fermentacyjne oraz część magazynowa. Na tej kondygnacji zlokalizowane są również rozlewnie, urządzenia do pakowania, przechowywania produktów gotowych jak również różne pomieszczenia techniczne, dostęp do podjazdu oraz część administracyjna z patio. Te dwa poziomy połączone są tunelem z wcześniej istniejącymi obiektami wyrobu wina.
Program funkcjonalny  zawiera również  część biurową , powierzchnię do degustacji win oraz małą salę do prezentacji i wydarzeń marketingowych. W skład winiarni wchodzi również schodkowy  ogród z którego roztacza się widok na zamek.  Jednocześnie dostarczane jest tędy naturalne światło do niżej położonej części administracyjnej.
Główny poziom wejściowy dostępny jest zarówno dla pracowników jak i gości. Stąd, goście mogą oglądać przez podłogę, odbywającą się poniżej produkcję. Wysunięcie dachu tworzy przestrzeń wykorzystaną w czasie zbiorów jako  miejsce sortowania winogron dostarczonych ciągnikami zjazdem po północnej stronie budynku.

OPIS BUDYNKU 
Forma trójkątna maksymalnie wykorzystuje teren działki.
Możemy wyróżnić  dwa główne elementy bryły: podstawę wrośniętą w ziemię oraz lekką, przestronną i widną część powyżej. Podstawą budynku jest  piwnica, która jest całkowicie pod ziemią i gdzie starzejące się wino jest przechowane. Podstawa budynku przejawia się na zewnątrz w kamieniu obwodowej ściany i chodniku na całym poziomie dostępnym. Ta część budynku została wyposażona w obieg nieoczyszczonego powietrza.
 Fermentacja, dzielenie na partie i rozlewanie do butelek wina ma miejsce w poziomie produkcji,  nad piwnicą.  Podwójna wysokość tej przestrzeni częściowo schowana jest w terenie poniżej głównego poziomu dostępu. 
Duże okapy dachu na południowych brzegach bronią te poziomy na powierzchni ziemi przed ostrym, letnim słońcem. Przeszklenia w polach zacienionych pozwalają naturalnemu światłu przepływać do budynku, bez bezpośredniego słońca stwarzającego zysk słoneczny.
 Ogród na niższym  poziomie półpiętra również pozwala naturalnemu światłu przenikać do  biur i obszaru degustacji. W sumie, prawie 60 procent budynku - w tym górne poziomy produkcji, administracyjny i obszary wystawowe są oświetlone przez naturalne światło. Konstrukcja dachu wykonana jest  z drewna, powierzchnia zewnętrzna pokryta jest przez wielkoformatowe dachówki terakotowe. Lekka konstrukcja składa się z pięciu wzajemnie powiązanych sklepień, które są zawieszone powyżej łuków drewnianych laminowanych o rozpiętości 18m. Zewnętrzna skóra jest w kontakcie z dachem tylko przez kawałki umocowania w swoich łatach. To w efekcie, daje przewietrzalny dach. W efekcie, wpływ zysku ciepła ze słońca jest zredukowany, ponieważ większa część gorąca zebranego przez zewnętrzną skórę dachu jest rozproszona drogą powietrzną przez zagłębienia i nie promieniuje do wnętrza. Zarówno drewno dla górnej części jak i betonowe prefabrykaty dla dolnej części budynku były prefabrykowane w centralnych i północnych częściach Hiszpanii. Transport skończonych kawałków do miejsca znacznie przyczynił się do obniżenia produkcji odpadków podczas budowy.Piwnice winiarskie Protos wykorzystują zróżnicowany tryb systemu klimatyzacji. Wykorzystanie wolnego stygnięcia nocnego w klimacie kontynentalnym jest bardzo skuteczne. Oziębiona sieć wodociągowa w piwnicy jest zaprojektowana w taki sposób aby zająć się gwałtownymi wzrostami w temperatury otoczenia. Woda jest fundamentalnym zasobem w produkcji wina i kilka systemów zostało włączonych do projektu dla ponownego użycia wody. Dwa systemy hydroterapii są na miejscu - jeden dla wody ściekowej z procesu produkcji (użyty wtórnie do czyszczenia sprzętu i podnoszenia maszyn) drugi dla wody ściekowej z części administracyjnej. Plan oświetlenia budynku reaguje na zapotrzebowanie energii od każdego z pracujących obszarów. W obszarach produkcyjnych, niskie poziomy oświetlenia dla krążenia mogą być powiększone za pomocą podzielonego na strefy bardziej błyszczącego oświetlenia. W biurach i przestrzeniach dla gości podział na strefy z czujnikami ruchu.

ŹRÓDŁA INFORMACJI: 
http://www.dezeen.com/2008/08/29/bodegas-protos-winery-by-rogers-stirk-harbour-partners/#disqus_thread
http://www.e-architect.co.uk/spain/bodegas-protos
http://www.richardrogers.co.uk/render.aspx?siteID=1&navIDs=1,4,25,425&showImages=detail&imageID=2920&showParent=true


AUTOR OPRACOWANIA:
Jadwiga Sobala